Αποτελεί την αρχαιότερη γλυκαντική ύλη που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος, πριν ακόμα γίνει μελισσοκόμος, κλέβοντάς την από άγρια μελίσσια. Το μέλι, είναι η γλυκιά εκείνη ουσία που συλλέγουν οι μέλισσες ως τροφή για την χειμερινή τους διαβίωση.
Χαρακτηριστικά
Η γεύση, το χρώμα και συνολικά η ποιότητα του μελιού εξαρτώνται, κυρίως, από τη βοτανική του προέλευση και τις ατμοσφαιρικές συνθήκες.
Έτσι, συμβαίνει να συναντάμε διαφορετικές ιδιότητες:
- Το μέλι από θυμάρι είναι ίσως το αρωματικότερο από όλα τα είδη, όχι πολύ ανοικτόχρωμο και κρυσταλλώνει με μέτριους ρυθμούς.
- Το μέλι από ρείκια, έχει ιδιαίτερη επιθετική γεύση, είναι σκούρο και κρυσταλλώνει ταχύτατα.
- Το μέλι από εσπεριδοειδή έχει χαρακτηριστική γεύση και είναι ανοιχτόχρωμο.
- Το μέλι της καστανιάς είναι σκούρο, πικρό, χαρακτηριστικής οσμής και έχει πολλά μεταλλικά στοιχεία, όπως όλα τα μέλια δάσους.
Σε ότι αφορά τις ατμοσφαιρικές συνθήκες, το μέλι σχετίζεται με τη θερμοκρασία, την υγρασία και την ηλιοφάνεια. Ψηλές θερμοκρασίες και χαμηλή υγρασία συντελούν στην χαμηλή υγρασία του μελιού, διότι οι μέλισσες το συμπυκνώνουν πιο εύκολα. Η ηλιοφάνεια σχετίζεται με το ποσοστό νεκταρο-έκκρισης των λουλουδιών και τη δυνατότητα που δίνεται στη μέλισσα να συλλέξει νέκταρ.
Τα ελληνικά μέλια έχουν κατά κανόνα υψηλή περιεκτικότητα σε ένζυμα (ιμβερτάση, καταλάση, γλυκόζη κλπ), μεταλλικά στοιχεία, καθώς και σε ελεύθερα αμινοξέα.
Παχαίνει τελικά;
Στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής, το μέλι όχι μόνο δεν παχαίνει αλλά αποτελεί αναπόσπαστο διατροφικό στοιχείο. Μία κουταλιά της σούπας μέλι αποδίδει περίπου 60 Kcal. Την ίδια θερμιδική αξία, μπορούμε να πάρουμε από 1 μερίδα φρούτου.
Επίσης περιέχει 15 γραμμ. υδατανθράκων, η πρόσληψη των οποίων είναι απαραίτητη καθημερινά και θα πρέπει να καλύπτουν το 50% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης.
7 λόγοι υγείας για καθημερινή κατανάλωση
- Το μέλι αποτελεί τροφή πλούσια σε απλά ζάχαρα (γλυκόζη), που είναι το βασικό καύσιμο του εγκεφάλου.
- Είναι πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Βπου αποτελούν βασικό παράγοντα για το μεταβολισμό των υδατανθράκων, του λίπους και των πρωτεϊνών για την απελευθέρωση ενέργειας.
- Το μέλι με τη βοήθεια των ζαχάρων του και τηςακετυλοχολίνης διαστέλλει τα αγγεία και συμβάλλει στη ρύθμιση της αρτηριακή πίεσης.
- Το ποσοστό της αιμοσφαιρίνης, ιδίως σε παιδιά αυξάνεται με την κατανάλωση μελιού, κυρίως λόγω του σιδήρουκαι του χαλκού που περιέχει.
- Είναι βασικά αλκαλική τροφή λόγω των μεταλλικών αλάτων που περιέχει. Η αλκαλικότητα αυτή μειώνει την οξύτητα του στομάχου. Έτσι, το μέλι αποδεικνύεται πολύτιμο μέσο προστασίας κατά των ελκών του στομάχου και δωδεκαδακτύλου.
- Η φρουκτόζη που περιέχει απορροφάται δυσκολότερα και σε συνδυασμό με τη χολίνη, βελτιώνει την κινητικότητα του εντέρου και προλαμβάνει τη δυσκοιλιότητα.
- Η υψηλή περιεκτικότητα του μελιού στις αντιοξειδωτικές βιταμίνες C και Eπροστατεύει τα αγγεία, συμβάλλοντας στη σωστή κυκλοφορία του αίματος, ενώ παράλληλα, ενισχύει την άμυνα του οργανισμού.
- Το πλούσιο περιεχόμενο του μελιού σε αντιοξειδωτικά, συμβάλλει στη μείωση της οξείδωσης της LDL – χοληστερόλης (κακής), η οποία οδηγεί στην ανάπτυξη αθηρωματικής πλάκας.
Λάβετε τα ευεργετικά οφέλη
- Προσθέστε λίγο μέλι στα ροφήματα σας – καφέ, τσάι ή κάποιο άλλο αφέψημα (π.χ. χαμομήλι, τίλιο).
- Συνοδέψτε τα πρωινά σας με 1 κουταλάκι μέλι, είτε πάνω σε ψωμί μαζί με ταχίνι, είτε μέσα σε γιαούρτι μαζί με ανάλατους ξηρούς καρπούς.
- Φτιάξτε σπιτικές μπάρες δημητριακών με μέλι, ως υγιεινή επιλογή στο σχολείο, στο σπίτι και στο γραφείο.
- Χρησιμοποιήστε μέλι, αντί για ζάχαρη, στα σπιτικά σας γλυκά.
Ανοίξτε το βάζο και απολαύστε όλο τον διατροφικό πλούτο αυτού του πολύτιμου θησαυρού της φύσης!
Δημήτριος Τζιράρκας
Διατροφολόγος – Διαιτολόγος